Jannah Theme License is not validated, Go to the theme options page to validate the license, You need a single license for each domain name.

Zezake ne Greqine e Lashte. Perzjerje Negroide dhe Mongolide ne Greqi

Ne foto eshte e nje Etiopiani qe jetonte ne Greqi ne shekullin e pare e.s. “Memnoni, favoriti etiopian i Sofistit Herodes Atticus”

Miti Rracor thote:

‘Nuk ka asnje evidence qe zezaket kane qene te pranishem ne Greqine e Lashte’

Deklarata e mesiperme eshte e gjitha fallco. Ne librin e tij Rraca, John R. Baker shkruan se:

Evans jep disa foto te personave te cilet paraqesin karakteristika negroide dhe sugjeron se elementa pjeserisht te negroidizuar jane sjelle ne Krete si te burgosur (517).
Prania e llojit Negroid ose pjeserisht Negroid ne Greqi eshte konfirmuar dhe nga evidenca kafkore. J. L. Angel shkruan:

‘Ne kampionet skeletore nga Greqia kam vene re gjurme te qarta te hundes dhe gojes negroide ne dy nga katermbedhjete skelete qe i perkisnin Neolitit te Hershem (mijevjecari i gjashte p.e.s.), vetem dy ose tre midis 364 nga mijevjecari i dyte p.e.s., nje midis 113 te Epokes se Hershme te Hekurit, nje ose dy midis 233 skeleteve Klasike dhe Helenistike, kater skelete te qarte Negroidesh (te gjithe nga zona e Korinthit te Krishterimit te Hershem) midis nentedhejt e pese skeleteve te periudhes Romake, dy midis tetedhjet e pese atyre te Mesjetes dhe natyrisht dhjete midis pesedhjet e dy te periudhes Turko-Greke dhe asnje midis 202 skeleteve te periudhes Romantike (shekulli i nentembedhjete).

Frank Snowden ka studiuar pranine e zezakeve ne Greqine e Lashte nga kendveshtrimi artistik dhe ai i literatures. Gjetjet e tij perfshijne:

Te dyja evidencat, ato te literatures dhe ato arkeologjike furnizojne evidenca te nje kryqezimi frekuent midis zezakeve dhe te bardheve. Nga observimi i kesaj perzjerje rraciale asgje nuk ngjan me kufizimin modern te marteses apo mbajtjes se konkubinave midis rracave.
Natyrisht qe sipas konceptit qe ekzistonte ne Perendim kohet e fundit, ka qene perzjerja rraciale ajo qe solli shkaterrimin e civilizimit Grek, Romak dhe te tjerave…

Ne boten Greko-Romake nuk kishte asnje ligj qe te ndalonte bashkimin midis zezakeve dhe te bardheve. Gjaku Etiopian u perzje me ate te Grekeve dhe Romakeve. Asnje autor Grek apo Romak nuk e denonte kete perzjerje rraciale… Shkenctaret Aristoteli dhe Plini ashtu si dhe Plutarku komentuan pamjen fizionomike te te lindurve nga kryqezimi bardh e zi por nuk bejne asnje koment qe ti afrohet sadopak koncepteve te sotme strikte mbi perzjerjet rraciale… Pra duhet pranuar se gjate rrjedhes se kohes shume Etiopiane u asimiluan ne rradhet e nje popullsie te bardhe predominuese. (Zezaket ne Lashtesi 193-195)

Shume skllever ne Greqi ishin kaukazoid. Por duke qene se sklleverit ishin nje pjese e madhe e popullates, edhe sikur zezaket te perbenin nje perqindje te vogel te sklleverve perseri nje numer i konsiderueshem prej tyre ka qene i pranishem aty. Nje burim Grek na jep nje shifer te nje numri prej 400.000 sklleverish ne Attica ne vitin 317 p.e.s, krahasuar me 21.000 qytetare te rritur meshkuj dhe 110.000 qytetare meshkuj metikse (rezidente te huaj). Ndersa autoret moderne pranojne se numri prej 400.000 ‘duhet te jete gabim’ (Webster 1973, 41), duket sikur te gjithe Athiniotet zoteronin skllever madje disa prej tyre edhe 1 mije te tille. Se fundi Webster perllogarit se sklleverit perbenin rreth nje te treten e popullsise se Athines (62.000 nga popullata totale me nje shifer prej 186.000 – personalisht mendoj se ky numer eshte i nenvleresuar.) Nese nje e treta e popullsise se mbetur perbeheshe nga metikse atehere mbetet qe me pak se nje e treta e banoreve te Athines te ishin qytetare.

Mulate ne Greqine e Lashte

Disa individe deklarojne se ndonese ka mundesi qe ne Greqine e Lashte te mos kete patur skllever te bardhe, zakonet greke duhet te kene parandaluar cdo perzjerje me te huajt. Klasat e larta fillimisht i rezistuan me force perzjerjes me te huajt. Por klasat e larta nuk perbenin aspak pjesen derrmuese te popullates qe jetonte ne Greqi. Nuk ka asnje arsye qe te dyshosh se sklleverit dhe klasat e ulta dhe te mesme (te cilat ja kalonin shume here ne numer aristokracise) t’i jene perbajtur te njejtit zakon te klases se larte. Sic ve ne dukje Peterson; ‘shume [pjestare te klases tregtare dhe artizane] ishin me nje prejardhje te huaj’, pra eshte e veshtire te mendosh qe ata jane kufizuar nga perzjerja me rracat e tjera. Po ashtu duhet theksuar se:

Sklleverit kishin te njejten mbrojtje legale si dhe metikset, ata kishin mundesi qe te blinin lirine e tyre… Politikisht mund te jete e drejte te mendosh per metikset, sklleverit dhe qytetaret si tre grada te ndryshme. Por ekonomikisht dhe si rezultat deri ne nje fare pike ne menyre sociale, ato shkojne paralel me njera tjetren. Metikset dhe sklleverit isihin te bazuara ne te njejtat te ardhura gje qe mbulonte 90 perqind te qytetareve, punetoret e afte dhe ata te paafte. (Webster 1973, 47).
Ndonese mbas 451 kishte ligje qe ‘kufizonin qytetarine e nje femije te lindur nga dy prinder qytetare’, Websteri mendon se pavaresisht nga kjo ‘ne fakt nje numer i konsiderueshem athiniotesh kishin femiije me te huaj ose femra skllave te liruara dhe femijet e tyre ishin pranuar si qytetare’ (1973, 54).

Nuk ka asnje dyshim qe popullata e perbere nga sklleverit dhe metikset u absorbua nga popullata greke ne teresi. Pak rendesi ka nese ata u perzjene ose jo me qytetaret ne kohet klasike (dhe duket se ska aspak dyshim qe ata u perzjene, ose te pakten ne disa raste u be nga pjesa e ulet e qytetareve), ata nuk u zhduken ne fund te epokes Klasike. Ata me kalimin e viteve dhe kohes u shumuan ne numer dhe eventualisht u perfshine ne popullaten qe sot ne e quajme si ‘greke’. Kjo nuk perjashton aspak dhe situaten me metikset dhe sklleverit negroid.

Sipas Frank Snowden:

Relatat seksuale midis te bardheve dhe te zinjve nuk kane qene asnjehere shkak i krizave te medha emocionale dhe shume zezake sihin fizikisht te asimiluar nga popullata e bardhe qe dominonte boten Mesdhetare.
Numri i referencave mbi Etiopianet ne literaturen greke te shekullit te peste p.e.s. mbi paraqitjen e femijeve mualte qe pasoi pranine e zezakeve ne Greqi ne ushtrine e Xerxes si dhe ne perfaqesime te shumta artistike te mesit dhe fundit te shekullit te pesete p.e.s. reflekton fuqishem kete evolucion antropologjik.

Arthur Kemp ka hartuar nje sere referencash te zgjeruara mbi pranine e Negroideve dhe perzjerjes rraciale ne Greqine e Lashte. Burimet e dores se pare e bejne te qarte se ne fakt ka patur lindje te rracave te perzjera ne Greqi (madje dhe ne Rome). Nen driten e ketij fakti duket e qarte qe ka patur nje nderhyrje te fuqishme sub Sahariane gjenetike ne ‘pellgun’ gjenetik Grek.

Perzjerje Negroide ne Greqi

Duke konsideruar faktet e mesiperme nuk eshte aspak cudi qe Richards (2000) pikasi mtDNA Etiopiane ne haplogrupin M1 ne Greqi. Per me teper haplogrupi i kromozomit Y sub Saharian (me i zakonshmi midis Khoisianeve dhe Etiopianeve) u gjet ne nje individ nga Mitilini (Di Giacomo). Te tjere haplogrupe sub Sahariane jane gjetur ne Greqi. Megjithate Greqia mbetet e studiuar pak ne aspektin e geneve te popullates. Disa studime relevante qe jane bere kane trajtuar vetem disa shembuj te paket. Eshte shume shpejt te thuash me shume ne lidhje me shenjat e mtDNA sub Sahariane ne krahasim me vendet e tjera Europiane. Niveli i sakte i mtDNA sub Sahariane dhe kromozomit Y mund te kene hyre ne Greqi nga perzjerja me Negrit dhe sidomos me perzjerjen E3b qe e permbajne meshkujt afrikane.

E3b, haplogrupi i kromozomit Y me i zakonshem ne Greqi ‘ka mundesi qe ta kete origjinen nga Afrika’ (Semino 2004). Eshte propozuar ideja qe nengrupi me frekuent Eb3 ne Greqi, E-M78 i cili llogarit pothuajse gjysmen e kromozomit Y te Peloponezit (Cruciani 2004) e ka origjinen nga Somalia (Sanchez 2003). Duke patur parasysh te mesipermet del qe nuk eshte dhe aq e habitshme qe studimet e kryera ndaj meshkujve “HLA Genes in Macedonians and the sub-Saharians origin of the Greeks” ne menyre te pavarur raportojne nje lidhje gjenetike midis Etiopianeve dhe Grekeve (Arnaiz-Villena 2001).

Po ashtu ne lidhje me perzjerjen negroide, nje e tille mund te kete vazhduar te ndodhe dhe gjate periudhes Otomane. Buxton dhe Rice (1931) shprehen se ‘ne Qipro ka nje proporcion te madh te platyrrhiny (nje tipar fizik ku hunda eshte mjaft e gjere ne krahasim me gjatesine e saj) ne mesin e klasave te ulta ne krahasim me ate te shtresave shoqerore te tejra por kjo ka mundesi te jete si rezultat i importimit te sklleverve zezake nga Turqit.’ Angel (1945) permend ‘nje skelet te periudhes Turke’ nga Athina, ‘i cili eshte padyshim mbetja e nje individi negroid me nje perzjerje te lehte me njeriun e bardhe.’ Eshte me interes fakti qe 4.3 % te kromozomit Y ne nje kampion qipriot turkjane sub-Sahariane (Cruciani 2004; ndersa te dhenat per qipriotet greke nuk jane raportuar).

Perzjerje Mongolide ne Greqi

Pervec perzjerjes negroide, ka nje evidence te qarte te nje perzjerje Mongoloide ne Greqi. Ne nje studim te 118 grekeve u dedektua HpaI morph [gen mongoloid] per here te pare ne nje kampion europian. (kampion ketu ka kuptimin e mostres ose kampionit ne gjeologji apo arkeologji apo antropologji). (Astrinidis, 1994).
3% i kromozomit Y grek i perket GH26, nje haplogrup i cili eshte gjetur ne shkalle te larte ne disa popullata Mongoloide. Sidoqofte prania e HG26 nuk eshte – sic ka vene ne dukje Dienekes – prove e nje prejardhje Mongoloide pasi HG26 eshte karakterizuar nga nje gjymtim i hershem (HG26 eshte paraardhes i haplogrupit te zakonshem europian HG1). Mbajtesit origjinale te HG25 ka shume mundesi qe te kene qene ose kaukazoide ose pjese e nje grupi rracor qe ka qene paraardhes i te dyja grupeve te mevonshme, atij kaukazoid dhe atij mongoloid. Pavaresisht se shume popullata te stepave te Azise i perkasin ne menyre predominuese haplogrupeve te kromozomit Y te cilat gjehen po ashtu dhe ne Europe (HG26, HG1), e ben te veshtire te nxjerresh me saktesi kontributin e mashkullit Mongoloid ne Greqi me te dhenat aktuale qe zoterohen. Por studime te metejeshme po nxjerrin dhe pranine e nje parardhje nga Azia Qendrore ne Greqi.

Konkluzion

• Greket kane ndryshuar qe nga kohet antike; ndryshimet perfshijne perzjerjen e asaj qe ne kohet klasike ka qene nje gen i izoluar dhe zhdukja e elites e cila ka qene pergjegjese per arritjet me te fashme te Greqise se Lashte. Rrjedhja gjenetike ne Greqi eshte faktuar qe ka ndodhur por nuk dihet ende me saktesi niveli dhe efektet.

• Greket kane perzjerje Negroide, sasia e te cilit me te dhenat aktuale eshte ende i papercaktuar qarte.

• Greket kane perzjerje Mongoloide.

• Ka nevoje per me shume studime dhe kerkime per te percaktuar shkallen e sakte te nivelit negroid dhe mongoloid ne parardhesit e grekeve te sotem.

• Sa rrjedhje te sakte gjenetike ka ne ‘pellgun’ gjenetik grek nga Lindja e Aferme gje qe pa asnje dyshim ka ndodhur shume me vone se Neoliti dhe sa shume ka ndryshuar kjo perzjerje gjenetike popullsine greke kjo mbetet per tu studiuar me thelle.

• Cili eshte kontributi sllav dhe shqiptar ne pellgun gjenetik Grek dhe cfare impakti gjenetik kane patur turqit ne Greqi edhe kjo mbetet per tu studiuar.

Nga : Ardit Saliaj

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Back to top button